KΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΕΦΗΒΕΙΑ
1.1. Ορισμός της εφηβείας-Γενικά χαρακτηριστικά-φαινότυπος ανάλογα με το φύλο
«Εφηβεία είναι η περίοδος ανακάλυψης του εαυτού. Το πρόβλημα είναι πώς να είσαι έφηβος στην περίοδο της εφηβείας»
Winnicott, 1962
Εφηβεία είναι εκείνη η περίοδος της ζωής του ανθρώπου η οποία αποτελεί μεταβατικό στάδιο ανάμεσα στην παιδική ηλικία και στην ωριμότητα. Αρχίζει με την εμφάνιση της ήβης και τελειώνει με την πλήρη σωματική και ψυχολογική ωρίμανση του ανθρώπου. Η έναρξη της εφηβείας είναι σχετικά εύκολο να καθοριστεί, γιατί εκδηλώνεται με τις πρώτες ενδείξεις της ήβης, δηλαδή τις πρώτες εκφράσεις των σεξουαλικών χαρακτηριστικών και τοποθετείται χρονικά γύρω στα 10-13 χρόνια. Η ήβη είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο και ορίζεται ως το σύνολο των βιολογικών και των ανατομικών αλλαγών που καταλήγουν στο σώμα του ενηλίκου και στην ικανότητα αναπαραγωγής. Οι αλλαγές αυτές αφορούν στην ανάπτυξη των οστών, των γεννητικών οργάνων και του εγκεφάλου και διαρκούν για μια περίοδο 5-6 χρόνων κατά μέσο όρο. Η ηλικία στην οποία αρχίζουν οι αλλαγές δεν συμπίπτει σε όλα τα παιδιά, ούτε η διάρκεια της κάθε φάσης είναι ίδια για το καθένα. Η εφηβεία μπορεί να διαιρεθεί σε τρεις υποπεριόδους: την πρώτη εφηβεία (11-14) που περιλαμβάνει και την προεφηβεία, τη μέση εφηβεία (14-16) και την όψιμη εφηβεία (16 και άνω). Η ηλικία στην οποία θα λέγαμε ότι ολοκληρώνεται η εφηβεία, εξαρτάται από την προσωπικότητα και τις ψυχικές δυνάμεις του εφήβου αλλά και από τη συμπεριφορά και τη στάση των γονέων.
α. Η ήβη στα κορίτσια
Η ήβη στα κορίτσια παρατηρείται μεταξύ 10 και 12 χρονών κατά μέσο όρο. Αρχίζει να ξεχωρίζει αισθητά η θηλή και το στήθος σχηματίζει ένα μικρό κώνο. Εμφανίζεται στα γεννητικά όργανα ένα χνούδι όπως επίσης και στις μασχάλες.
Η αύξηση του ύψους στα κορίτσια εμφανίζεται περίπου στα 10 χρόνια, με το τίναγμα να γίνεται στα 12, γι’ αυτό και είναι ψηλότερα στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού και στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου. Ταυτόχρονα...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ: ΜΙΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΣΧΕΣΗ
«Οι σωστοί γονείς δίνουν στα παιδιά τους ρίζες και φτερά. Ρίζες για να ξέρουν που βρίσκεται το σπίτι τους. Φτερά για να πετάξουν μακριά»
Τ. Σόλκ
«…Ο έφηβος για να μάθει την πρακτική τέχνη της ζωής, δηλαδή της ώριμης και ανεξάρτητης δράσης, και για να φέρεται σαν ώριμος άνθρωπος, πρέπει και εμείς να του φερθούμε σαν σε ώριμο άνθρωπο… έχει ανάγκη από αναγνώριση… από τους ενηλίκους … και από τους συνομηλίκους… έχει ανάγκη από οικογενειακές εμπειρίες τέτοιες που θα τον βοηθήσουν να δει αργότερα τις σχέσεις του με το άλλο φύλο μέσα στο κλίμα της συνεργασίας, της αγάπης και ιδιαίτερα του αμοιβαίου σεβασμού…»
Σπύρος Δοξιάδης
2.1. Εισαγωγικά: Γονεϊκός Ρόλος - Παράγοντες Γονεϊκής Συμπεριφοράς - Η Συμβολή των Γονέων στην Ανάπτυξη των Παιδιών
Συνυφασμένη με την ιδιότητα του γονέα είναι η άνευ όρων, ασύγκριτη και ανιδιοτελής αγάπη προς τα παιδιά του, η οποία θα αναπτυχθεί σε μια σχέση σεβασμού και συνεργασίας.
Κάθε γονιός και κάθε παιδί είναι μια ξεχωριστή και ανεπανάληπτη προσωπικότητα. Εξ ορισμού ο γονέας έχει να επιτελέσει έναν διαφορετικό ρόλο, τον γονεϊκό ρόλο, ο οποίος διαμορφώνεται και από ένστικτο και από γνώση.
Η πιο ουσιαστική και σημαντική ευθύνη που αναλαμβάνει ένα άτομο κατά τη διάρκεια της ζωής του είναι η γονεϊκή ευθύνη για την άσκηση του γονεϊκού ρόλου, που αφορά την ανατροφή και τη διαπαιδαγώγηση του παιδιού/των παιδιών του. Συγχρόνως, συνιστά μια ιδιαίτερη και άρρητη δέσμευση ως προς το κοινωνικό σύνολο, το οποίο θεωρεί την ευθύνη αυτή αδιαπραγμάτευτη.
Οι γονείς επιδρούν σημαντικά στη διαμόρφωση των σκέψεων, των συναισθημάτων, της συμπεριφοράς και της προσωπικότητας των παιδιών και των εφήβων. Κατά την προσχολική και σχολική ηλικία, οι γονείς είναι το κέντρο του κόσμου των παιδιών και...
2.2. Τύποι Γονεϊκής Συμπεριφοράς και Φροντίδας
Γενικότερα, οι γονεϊκοί τύποι συμπεριφοράς και φροντίδας συνιστούν πρότυπα ανατροφής και διαπαιδαγώγησης των παιδιών τους, αξιών και πρακτικών (Darling, 1999).
Συνήθως, οι περισσότεροι γονείς δεν ανήκουν μόνο σε έναν τύπο γονέα, αλλά διαθέτουν χαρακτηριστικά από περισσότερους τύπους. Αυτό σημαίνει ότι οι γονεϊκοί τύποι που θα παρατεθούν στη συνέχεια δεν θα πρέπει να θεωρηθούν ως αυστηρά οριοθετημένες κατηγορίες, αλλά ως κατηγορίες που διαφοροποιούνται, αλλάζουν και εξελίσσονται ανάλογα...
2.3. Σχέσεις μεταξύ των τύπων γονεϊκής φροντίδας και των εξελικτικών αποτελεσμάτων τους στη συμπεριφορά των παιδιών και των εφήβων
Οι διάφοροι τύποι γονεϊκής συμπεριφοράς και φροντίδας επηρεάζουν σημαντικά και εξελικτικά τη συμπεριφορά των παιδιών και των εφήβων (Shaffer 2004, Παππά 2006). Συγκεκριμένα:
α1) Τα παιδιά των αυταρχικών γονέων: έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολεύονται να αναλάβουν πρωτοβουλίες, δεν είναι διεκδικητικά, δεν έχουν επαρκείς κοινωνικές δεξιότητες. Διακατέχονται από φόβο και φοβίες, άγχος, ανασφάλεια, θυμό και λένε συχνά ψέματα. Είναι δειλά, ευέξαπτα, νιώθουν δυστυχισμένα για καιρό, μερικές φορές κατηγορούν τον εαυτό τους, νιώθουν αδύναμα και έχουν μέτρια σχολική...
2.4. Βασικές Ψυχολογικές Καταστάσεις στην Εφηβεία-Η Στάση των Γονέων
Α) Οι πιο συχνές ψυχολογικές καταστάσεις που βιώνουν οι έφηβοι και συγχρόνως οι πιο συνήθεις ψυχολογικές αντιδράσεις τους –ως συνέπεια της επερχόμενης ήβης τους– είναι οι ακόλουθες (Παρασκευόπουλος 1985, Κρασανάκη 1992, Παπαδόπουλος 1993, Herbert 1999, Αντωνοπούλου & Βίκη & Γαλανάκη κ.ά. 2000):
α) Νευρικότητα-ανησυχία-εσωτερική ένταση: οι έφηβοι βιώνουν νευρικότητα, υπερένταση, άγχος, αμφιθυμία και ανησυχία. Δεν μπορούν εύκολα να ελέγξουν και να εξωτερικεύσουν...
2.5. Όρια – Έφηβοι και Όρια
~ Τι είναι τα όρια;
Το να θέτει κάποιος όρια στον εαυτό του και στους άλλους είναι μια διαδικασία που διαρκεί σε όλη μας τη ζωή. Αυτή η διαδικασία της οριοθέτησης συνοδεύεται από εμπειρίες, παρατηρητικότητα, σωστές ενέργειες αλλά και λάθη. Και χαρίζει σε όσους/-ες την αξιοποιούν πρόοδο στους ίδιους αλλά και στις σχέσεις με τα παιδιά τους, ενθάρρυνση των παιδιών, εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους, επιτυχία, γνώση και επιβεβαίωση. Η διαδικασία αυτή δεν χρειάζεται να γίνει αυτοσκοπός, αλλά να καταστεί ένα μέσο ενδυνάμωσης της αυτονομίας των γονέων, των παιδιών και των άλλων. Τα όρια δεν είναι στατικά, σε μια δεδομένη χωροχρονική στιγμή. Μεταβάλλονται ανάλογα με την εξέλιξη...
2.6. Βασικοί Λόγοι Συγκρούσεων μεταξύ Γονέων και Εφήβων
Οι κυριότεροι λόγοι των αντιπαραθέσεων και των συγκρούσεων μεταξύ γονέων και εφήβων είναι οι ακόλουθοι (Herbert 1999, Μαρσελλί & ντε Λα Μπορί 2005, Ginsburg & Jablow 2014, Μόττη-Στεφανίδη 2015):
α) όταν οι έφηβοι παραπονιούνται πως δεν τους καταλαβαίνουν οι γονείς τους, αυτό που πραγματικά εννοούν είναι ότι δεν αντιλαμβάνονται τον ιδεαλισμό τους (ότι δηλ. πιστεύουν ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει σύμφωνα με τα ιδανικά και πεποιθήσεις της δικής τους γενιάς),
β) όταν οι έφηβοι δεν υιοθετούν ορισμένα στοιχεία του τρόπου ζωής των γονιών τους είναι γιατί θέλουν να πειραματιστούν...
2.7. Αποτελεσματικοί Τρόποι Επικοινωνίας Γονέων-Εφήβων
Οι πιο αποτελεσματικοί τρόποι επικοινωνίας των γονέων με τους εφήβους περιγράφονται συνοπτικά στη συνέχεια (Herbert 1999, Miller 2003, Μαρσελλί & ντε Λα Μπορί 2005, Ginsburg & Jablow 2014):
Α) Αποφυγή της επιβλαβούς κριτικής: Οι φράσεις «Πώς μπόρεσες να είσαι τόσο ηλίθιος;», «Κοιμόταν το μυαλό σου;», «Έπαθες πάλι την κρισούλα σου;» δεν ενδείκνυται να ειπωθούν από τους γονείς. Οι «ταμπέλες» (στοχοποίηση), η ειρωνεία, ο χλευασμός της ευσυγκινησίας και των συναισθημάτων τους καθώς και η υποτίμηση του εαυτού τους θεωρούνται...
Β) Αποφυγή συστηματικής χρήσης λεκτικών φράσεων που οδηγούν σε φραγμούς στην επικοινωνία μεταξύ γονέων-εφήβων: Ενδεικτικές φράσεις που θα πρέπει να αποφεύγονται από τους γονείς είναι οι ακόλουθες:...
Γ) Ενδεικτικές φράσεις των γονέων για να βοηθηθούν οι έφηβοι να επιλύσουν ένα πρόβλημα: Τέτοιες είναι οι εξής:
- «Τι κρίμα;», «είναι σίγουρο ότι πονάς…» (κατανόηση)
- «Τι πρόκειται...
2.8. Ανάλυση Αποτελεσματικών Τρόπων Επικοινωνίας και Παραδείγματα προβλημάτων/συμβουλές
~ 1ο Παράδειγμα: Γονέας: «Δεν μας μιλάει πια»
α) Έφηβοι: Στην εφηβεία είναι πολύ φυσικό τα παιδιά να απομακρύνονται από τους γονείς τους και να πλησιάζουν τους φίλους τους. Η παρέα μοιάζει να υποκαθιστά την οικογένεια, γεγονός που ενοχλεί πολύ τους γονείς, ακόμα και όταν δεν το παραδέχονται. Αυτό γίνεται διότι...
~ 2ο Παράδειγμα: Γονέας: «Είναι πνεύμα αντιλογίας»
α) Έφηβοι: Είναι γεγονός ότι οι αντιρρήσεις και η αντιδραστικότητα στην εφηβεία είναι κυρίαρχα χαρακτηριστικά...
~ 3ο Παράδειγμα: Γονέας: «Το δωμάτιό του είναι μονίμως ακατάστατο!»
α) Έφηβοι: Η εφηβική ακαταστασία είναι εκνευριστική. Εντούτοις πίσω από αυτή, κρύβεται μια φυσιολογική, αναμενόμενη και βαθύτερη αταξία που παρατηρείται σε όλους σχεδόν τους εφήβους. Καθώς...
και άλλα πολλά παραδείγματα...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΓΥΜΝΑΣΙΟ
«Οφείλουμε όλοι εξίσου να αναζητούμε τους καλύτερους δασκάλους που μπορούμε να βρούμε, πρώτα για μας τους ίδιους και κατόπιν για τα παιδιά μας, χωρίς να λογαριάζουμε ούτε έξοδα ούτε κόπους».
Πλάτων
3.1. Το Δημοτικό τελείωσε-Μια νέα περίοδος αρχίζει
Η μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο αποτελεί μια σημαντική αλλαγή στη ζωή των μαθητών επειδή καλούνται να προσαρμοστούν όχι μόνο στην αλλαγή του σχολικού περιβάλλοντος και της εκπαιδευτικής βαθμίδας αλλά και να διαχειριστούν εκπαιδευτικά, συναισθηματικά και κοινωνικά θέματα που προκύπτουν από αυτή την αλλαγή, η οποία μάλιστα εμπίπτει και με την έναρξη της εφηβείας. Παράλληλα, οι γονείς βιώνουν τα δικά τους συναισθήματα και τις ανησυχίες για την ομαλή προσαρμογή στη νέα σχολική βαθμίδα και τις απαιτήσεις της…
α. Συναισθήματα μαθητών: Τα παιδιά που αλλάζουν εκπαιδευτική βαθμίδα, ιδιαίτερα από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, βιώνουν έντονα το άγχος της έναρξης της σχολικής χρονιάς, καθώς δεν ξέρουν τι θα αντιμετωπίσουν στο καινούριο περιβάλλον. Η αλλαγή που έχουν να αντιμετωπίσουν σύντομα, τους δημιουργούν ανάμεικτα συναισθήματα.
Ενώ είχαν καταφέρει να κατακτήσουν τον ρόλο του «μεγάλου» ως «εκτάκι», που κατευθύνει τα μικρότερα παιδιά...
3.2. Διαφορές Δημοτικού-Γυμνασίου
Παρόλο που στη χώρα μας το Δημοτικό και το Γυμνάσιο μαζί συνιστούν την εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, η δομή, η οργάνωση και η λειτουργία των δύο βαθμίδων είναι κάθε άλλο παρά ενιαία.
~Στο Δημοτικό τα παιδιά είχαν συνηθίσει τον συγκεκριμένο τρόπο διδασκαλίας όπου υπήρχε ένας δάσκαλος για όλα τα μαθήματα ενώ στο Γυμνάσιο υπάρχει εξειδίκευση στη διδασκαλία των μαθημάτων ώστε κάθε μάθημα να διδάσκεται και από διαφορετικό καθηγητή.
~Στο Δημοτικό η τάξη είναι μία και οι συμμαθητές γνωστοί ενώ...
3.3 Ο νέος μαθητής του Γυμνασίου-Υποχρεώσεις-Δικαιώματα
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, ο νεαρός έφηβος, ως νέος μαθητής του Γυμνασίου, έρχεται αντιμέτωπος με το ότι:
1. Πλέον απαιτείται διαφορετικός τρόπος σκέψης, συμπεριφοράς στην τάξη και μελέτης σε σχέση με το Δημοτικό.
2. Χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια να κερδίσει την προσοχή των καθηγητών του, καθώς αυτοί εναλλάσσονται διαρκώς...
3.4. Σχολική μετάβαση και προσαρμογή στην Α΄ Γυμνασίου
Παράγοντες που επηρεάζουν την ομαλή μετάβαση και την προσαρμογή στο Γυμνάσιο
α. Ο βαθμός της προετοιμασίας του που έχει επιτευχθεί από την προηγούμενη εκπαιδευτική βαθμίδα (Δημοτικό) σε έναν η περισσότερους τομείς της ζωής του (γνωστικό, οικογενειακό-συναισθηματικό, κοινωνικό) και συνήθως συνδέεται με καθυστέρηση στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων (Καλαντζή-Αζίζι & Ζαφειροπούλου, 2001:138).
Γνωστικό: Ένας από τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη σχολική προσαρμογή είναι η αδυναμία του να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των μαθημάτων η οποία έχει βαθύτερα αίτια καθώς σχετίζεται με μια σειρά από δεξιότητες γραμματισμού που θα πρέπει να έχει ήδη κατακτήσει ο μαθητής στο Δημοτικό. Οι δυσκολίες των παιδιών στην ανάγνωση...
β. Οι προσδοκίες των μαθητών για το Γυμνάσιο και η επιβεβαίωσή τους στην Α΄ Γυμνασίου
Συνήθως οι προσδοκίες των μαθητών του Δημοτικού για το Γυμνάσιο πριν εισαχθούν σε αυτό, αφορούν τα παρακάτω θέματα/απόψεις για τα εξής
Τον εαυτό τους ως μαθητή Γυμνασίου. Τα μαθήματα. Τις σχολικές εργασίες. Τις σχολικές γιορτές. Τον κανονισμό εργασίας του Γυμνασίου....
3.5 Από την Α΄ Τάξη Γυμνασίου στη Β΄ και Γ΄ τάξη Γυμνασίου
Έχει παρατηρηθεί, σύμφωνα με έρευνες για τη μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, ότι προς το τέλος της Α΄ τάξης του Γυμνασίου τα παιδιά έχουν πλέον προσαρμοστεί, η αυτοπεποίθηση όσον αφορά τη φυσική τους κατάσταση και το σχολικό περιβάλλον με τις νέες απαιτήσεις και υποχρεώσεις έχει αυξηθεί και είναι πλέον σε θέση να αντιμετωπίσουν με περισσότερη ψυχραιμία και εσωτερική δύναμη τις αλλαγές που θα ακολουθήσουν.
Σχετικά με το είδος και το περιεχόμενο των μαθημάτων υπάρχει μια ομοιομορφία και στις 3 τάξεις του Γυμνασίου...
3.6. Η αξιολόγηση και η βαθμολογία στο Γυμνάσιο
Γενικά: Το σχολείο αποτελεί μια από τις πιθανές πηγές έντασης και άγχους στην εφηβική ηλικία, λόγω των απαιτήσεων του εκπαιδευτικού συστήματος. Η έμφαση της οικογένειας, του σχολείου και της κοινωνίας στη σχολική επιτυχία δημιουργεί συχνά άγχος στο νεαρό άτομο, που πολλές φορές νιώθει ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί ικανοποιητικά σε αυτές τις προσδοκίες.
Ένας από τους παράγοντες δημιουργίας άγχους για τον έφηβο μαθητή είναι η διαδικασία της αξιολόγησης και η βαθμολογία...
Α. Η ενδεδειγμένη στάση των Γονέων: Οι γονείς θα πρέπει να δείξουν κατανόηση και υπομονή καθ’ όσον τα παιδιά αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα αλλαγές που είναι γι’ αυτά πρωτόγνωρες και συγκεκριμένα αυτές που αφορούν την εφηβεία η οποία συμπίπτει με την αλλαγή της εκπαιδευτικής βαθμίδας από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο. Οι σχολικές υποχρεώσεις...
Β. Εκπαιδευτικοί: Η αξιολόγηση και η βαθμολογία σήμερα στην πράξη
1. Παραδοσιακή μορφή αξιολόγησης
Σήμερα, στη σχολική πραγματικότητα, εφαρμόζεται κατεξοχήν η παραδοσιακή (ποσοτική-αριθμητική) μορφή αξιολόγησης, η οποία αφορά σε συγκεκριμένες μορφές γραπτών και προφορικών εξετάσεων με ερωτήσεις κλειστού ή ανοιχτού τύπου, ερωτήσεις ελεύθερης ανάπτυξης ενός θέματος και απομνημόνευσης ή απλή παρατήρηση...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
«Όλοι οι άνθρωποι είναι εκ φύσεως φιλομαθείς»
Αρίστιππος
H μαθητική-εφηβική ζωή είναι μια καθοριστική περίοδος της νεότητας. Η διαδρομή της συνιστά έναν διαρκή αγώνα με επιτυχίες και αποτυχίες, με απογοητεύσεις και επαληθεύσεις. Κατά την περίοδο αυτή, οι έφηβοι μαθητές από τη μια πλευρά έχουν να αντιμετωπίσουν τις έντονες εσωτερικές πιέσεις που προέρχονται από τις απότομες και θεαματικές αλλαγές στη σωματική τους ανάπτυξη και τις ενορμήσεις της εφηβείας και από την άλλη, τις εξωτερικές πιέσεις του σχολικού και κοινωνικού περιβάλλοντος.
Στο μεταξύ, οι γονείς από την πλευρά...
4.1. Σχολική επίδοση-Παράγοντες που την επηρεάζουν
Στο σχολείο εξετάζουμε την έννοια «επίδοση» συνήθως σε σχέση με τους στόχους διδασκαλίας που έχουν τεθεί (Καψάλης 2006). Σύμφωνα με τον Παρασκευόπουλο (1993), ως σχολική επίδοση μπορεί να οριστεί ως οι βαθμοί προφορικοί και γραπτοί που παίρνει το παιδί από τους καθηγητές του στο σχολείο.
Έτσι η «σχολική επιτυχία» ταυτίζεται με την απουσία προβλημάτων και την επίτευξη υψηλής σχολικής επίδοσης,...
α. Η αλλαγή προτεραιοτήτων στη ζωή του έφηβου μαθητή
Με την είσοδο στην εφηβεία ο έφηβος νιώθει έντονα την ανάγκη να ασχοληθεί με την εικόνα του, με την εμφάνισή του, με τις συναναστροφές του, με τα χόμπι του, τη σεξουαλικότητά του, δηλαδή με τον εαυτό του. Οι προτεραιότητές του πλέον αλλάζουν και είναι γεγονός ότι η συνεχής ενασχόληση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η αναβλητικότητα στο διάβασμα,...
β. O βαθμός της ετοιμότητας του μαθητή όταν μεταβαίνει από την προηγούμενη εκπαιδευτική βαθμίδα (Δημοτικό) στην επόμενη (Γυμνάσιο)
Οι μαθητές μεταβαίνουν από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο όπως ορίζει το σύστημα, ωστόσο είναι γεγονός ότι ο νέος μαθητής δεν έχει αντιληφθεί τις δυσκολίες και συνεχίζει με τους ανέμελους ρυθμούς του Δημοτικού σχολείου. Το διάβασμά του είναι χαλαρό και επιπόλαιο και φαντάζεται ότι μπορεί να ανταπεξέλθει με λίγη προσπάθεια, χωρίς να μειώσει...
γ. Οι μαθησιακές δυσκολίες, η φυσική αδυναμία, οι σοβαρές παθήσεις
Οι μαθησιακές δυσκολίες και κάθε άλλη φυσική αδυναμία είναι ένα από τα θέματα που απασχολούν τους γονείς από τη στιγμή που ο μαθητής έρχεται σε επαφή με την πρώτη βαθμίδα εκπαίδευσης (Νηπιαγωγείο και Δημοτικό) και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους...
δ. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση/αυτοαντίληψη
Η αυτοεκτίμηση είναι ένα χαρακτηριστικό της ανθρώπινης συμπεριφοράς που χρησιμοποιείται σήμερα ευρέως στην ψυχολογία. Θεωρείται σαν ο καλύτερος δείκτης της ευημερίας και της πνευματικής υγείας του ατόμου, διότι εμπεριέχει ιδιότητες συναισθηματικής ρύθμισης,...
ε. Η απουσία σωστού τρόπου διαβάσματος ή/και κατάλληλου περιβάλλοντος για μελέτη
Όταν ο μαθητής δεν έχει εφαρμόσει ένα αποτελεσματικό τρόπο διαβάσματος που να ταιριάζει στις ικανότητές του τότε χάνει πολύτιμο χρόνο και ενέργεια με αποτέλεσμα να μην ολοκληρώνει σωστά το διάβασμά του. Ακόμα, το περιβάλλον παίζει καταλυτικό ρόλο. Έχει ο μαθητής τον χώρο του; Υπάρχει ηρεμία και ησυχία ώστε να μην περισπάται η προσοχή..
στ. Το οικογενειακό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί ανάλογα με τον γονεϊκό τύπο συμπεριφοράς και φροντίδας.
Οι αυταρχικοί γονείς που είναι υπερβολικά αυστηροί, τιμωρητικοί, απαιτητικοί, ασυμβίβαστοι, οι οποίοι βασίζονται σε τακτικές καταπίεσης ή τιμωρίας, συγκρίνουν τα δικά τους παιδιά με άλλα παιδιά ως προς τη σχολική τους επίδοση και τις δραστηριότητές τους...
ζ. Τα οικογενειακά πρότυπα
Η έλλειψη οικογενειακών προτύπων επηρεάζει σημαντικά τη σχολική επίδοση των μαθητών. Αν οι γονείς δεν πιστεύουν στην αξία της μόρφωσης και τη συνδέουν μόνο με την κοινωνική άνοδο και την οικονομική επιτυχία που θα γίνει στο μακρινό μέλλον, αυτό κάνει τον...
Και ακόμα περισσότεροι λόγοι....
4.2. Ο ρόλος των γονέων-Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Οι γονείς έχουν να διαδραματίσουν τον δικό τους ρόλο, έτσι ώστε να βοηθήσουν το παιδί τους να είναι έτοιμο για το Γυμνάσιο αλλά και σε όλη τη διάρκεια του Γυμνασίου και του Λυκείου. Θα πρέπει λοιπόν να φροντίσουν τον έφηβο μαθητή ώστε:
Να του εξασφαλίσουν ένα δικό του χώρο, όπου θα έχει ησυχία για να μπορεί να μελετά, μακριά από μικρότερα αδέλφια, τηλεόραση ή οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να του αποσπά την προσοχή. Να φροντίσουν ώστε το παιδί τους να καθιερώσει από νωρίς ένα πρόγραμμα μελέτης το οποίο θα ακολουθεί καθημερινά αντιστεκόμενο στην πιθανή επιρροή τρίτων. Σιγά-σιγά...
4.3. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού-Πώς μπορεί ο εκπαιδευτικός να βοηθήσει στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι καταλυτικός καθόλη τη διάρκεια της φοίτησης στο σχολείο. Ο εκπαιδευτικός είναι εκείνος ο «σημαντικός άλλος» που θα εμπνεύσει ή θα αποθαρρύνει τους μαθητές του ως προς την κατάκτηση της γνώσης και της επιθυμίας για προσωπική ολοκλήρωση και εξέλιξη τόσο στην παρούσα όσο και τη μετέπειτα εκπαιδευτική τους πορεία. Ένας εκπαιδευτικός λειτουργεί ως πρότυπο και εμπνέει θετικά τους μαθητές, όταν:
Εφαρμόζει την αρχή της κατανόησης και της αποδοχής του έφηβου μαθητή και έτσι ανοίγει τον δρόμο για τη δημιουργία ειλικρινών σχέσεων. Υιοθετεί την ενεργητική ακρόαση στην επικοινωνία με τους μαθητές. Ο παιδαγωγός «ακούει» αυτά που λέει και αυτά που δεν λέει ο μαθητής για να κατανοήσει το πρόβλημα. Εφαρμόζει τη συναισθηματική...
και ακόμα άλλοι 32 λόγοι....
4.4. Σχολικός εκφοβισμός-θυματοποίηση
Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού και γενικότερα της ενδοσχολικής βίας έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις και έχει γίνει αντικείμενο έρευνας, προσοχής και συζήτησης από γονείς, εφήβους και τη σχολική κοινότητα.
Ο εκφοβισμός είναι «μια συστηματική κατάχρηση δύναμης» (Smith & Sharp, 1994, σ.2). Έχουν διακριθεί διάφορες μορφές εκφοβισμού/θυματοποίησης:
α. Η άμεση σωματική (π.χ. ο έφηβος χτυπά, κλωτσά, σπρώχνει, κλέβει, κρύβει, καταστρέφει πράγματα).
β. Η άμεση λεκτική...
Α. Παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση του ενδοσχολικού εκφοβισμού
Το φαινόμενο του ενδοσχολικού εκφοβισμού είναι πολύπλοκο. Διάφοροι παράγοντες όπως, ατομικοί (προσωπικά χαρακτηριστικά), διαπροσωπικοί, (σχέσεις στην οικογένεια και το σχολείο) και κοινωνικοί (ευρύτερη κοινότητα) εμπλέκονται στην εκδήλωσή του...
Β. Συνέπειες του εκφοβισμού.
Οι συνέπειες του εκφοβισμού είναι ποικίλες και θα μπορούσαμε να τις διακρίνουμε στις εξής παρακάτω:
1. Στα θύματα
α. Σωματικές:
• Γρατζουνιές, μώλωπες, στραμπουλήγματα, διαστρέμματα, διάσειση.
• Πονοκέφαλοι, πόνοι πλάτης, στομαχόπονοι...
Γ. Έκταση και ένταση του εκφοβισμού.
Όσον αφορά στην έκταση και ένταση του σχολικού εκφοβισμού γενικά έχουν
παρατηρηθεί τα εξής:
1. Ο εκφοβισμός σταθερά μειώνεται μεταξύ των ηλικιών 12 και 18.
2. Το φαινόμενο φτάνει στην κορύφωσή του στα δύο πρώτα χρόνια της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης...
Δ. Αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού.
Η συστηματική πρόληψη και η αντιμετώπιση κάθε μορφής βίας στο σχολείο είναι επιτακτική καθώς τα παιδιά έχουν δικαίωμα να μεγαλώνουν και να αναπτύσσονται σε ένα περιβάλλον που τους παρέχει ασφάλεια και φροντίδα. Είναι σημαντικό οι έφηβοι...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΑΡΕΤΕΣ ΚΑΙ ΑΞΙΕΣ
«Τις αρετές τις αποκτούμε αφού πρώτα ασκηθούμε σε αυτές, όπως γίνεται και με τις τέχνες. Ό,τι πρέπει να μάθουμε να κάνουμε, το μαθαίνουμε κάνοντάς το: γίνεσαι κτίστης κτίζοντας και κιθαρωδός παίζοντας κιθάρα. Αντίστοιχα γίνεσαι δίκαιος ενεργώντας δίκαια, εγκρατής φερόμενος με εγκράτεια, γενναιόδωρος κάνοντας γενναία έργα Όμως, καλός κιθαρωδός γίνεσαι μόνο όταν παίζεις σωστά και καλός κτίστης όταν συνηθίσεις να κτίζεις καλά…
Με ένα λόγο, λοιπόν, η επανάληψη των ίδιων ενεργειών (καλώς ή κακώς) παράγει την ίδια (καλή ή κακή) ψυχική διάθεση. Για τούτο πρέπει να δίνουμε στις ενέργειές μας μια ορισμένη ποιότητα, διότι τα δικά τους χαρακτηριστικά καθορίζουν εντέλει την ψυχική μας κατάσταση.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό το πώς διαμορφώνεται από νωρίς ο άνθρωπος, αν δηλαδή οι συνήθειες που αποκτά στην παιδική του ηλικία είναι καλές ή άσχημες».
Αριστοτέλης
Υπάρχει κάτι πιο ευχάριστο για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, τους «σημαντικούς άλλους» ανθρώπους στη ζωή των παιδιών, από τη γνώση ότι εκπαιδεύοντας τα παιδιά στην αρετή και τις αξίες της ζωής συμβάλλουν στην εξέλιξη της γνώσης και στη δημιουργία ενός κόσμου που όλοι ονειρεύονται να ζoυν;
Το έργο του γονιού και του εκπαιδευτικού είναι αναμφισβήτητα ένα σπουδαίο έργο. Η δύναμη που έχουν στη διάπλαση...
~Γιατί η περίοδος της εφηβείας θεωρείται η πιο κατάλληλη για την εκπαίδευση των αξιών
Στην περίοδο της εφηβείας, οι νέοι γίνονται πολύ ευαίσθητοι σε ιδέες και αξίες τις οποίες έρχονται να αναθεωρήσουν, να αντιδράσουν και να υιοθετήσουν μέσα από τα νέα περιβάλλοντα που καλούνται να κοινωνικοποιηθούν όπως το σχολείο, η παρέα, το ευρύτερο κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό περιβάλλον. Τώρα το έδαφος είναι πρόσφορο και γόνιμο για να «πέσουν» οι σπόροι της δημιουργίας μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας και ενός...
Ειλικρίνεια: Η ειλικρίνεια είναι σημαντική αρετή που πρέπει να αναπτύξουν τα παιδιά μας. Όταν τα παιδιά ζουν μέσα στην ειλικρίνεια, μαθαίνουν να είναι φιλαλήθη. Στην πραγματικότητα, κανείς από εμάς δεν είναι τελείως ειλικρινής στην καθημερινή του ζωή. Είναι δύσκολο... 2. Ακεραιότητα: Η ακεραιότητα είναι πολύ σημαντική αρχή και έχει στενή σχέση με την τιμιότητα. Με τα λόγια και τα έργα μας δίνουμε ένα ζωντανό παράδειγμα στα παιδιά μας του τι θα πει τιμιότητα. Τα παιδιά βλέπουν πώς χειριζόμαστε τις αμέτρητες καταστάσεις που μας παρουσιάζονται και από μικρά συμπεραίνουν ότι ο δικός μας τρόπος είναι και...
Δικαιοσύνη: Όταν τα παιδιά ζουν μέσα στη δικαιοσύνη μαθαίνουν να είναι δίκαια. Τα παιδιά έχουν την τάση να είναι απόλυτα ως προς την έννοια της δικαιοσύνης. Γι’ αυτά, δίκαιο σημαίνει το σωστό και άδικο σημαίνει λάθος.
Δικαιοσύνη μέσα στην οικογένεια: Σαν γονείς, μπορεί να μας αρέσει να πιστεύουμε ότι είμαστε δίκαιοι, πρέπει όμως να θυμόμαστε ότι κάθε μέλος της οικογένειας βλέπει...
Η αυτοεκτίμηση σχετίζεται με το πώς νιώθει και πώς σκέφτεται κανείς για τον εαυτό του. Κάποιος που βλέπει τον εαυτό του ως άξιο, καλό, ικανό, αγαπητό, έχει υψηλή αυτοεκτίμηση ενώ κάποιος που νιώθει τον εαυτό του ανάξιο, ανίκανο, αδύναμο, έχει χαμηλή..
Σεβασμό στον εαυτό μας και τους άλλους
«Μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να σου κάνουν»
Λαϊκή ρήση
Σεβασμός σημαίνει να σκέφτομαι τα όρια, τις ανάγκες, τα δικαιώματα του εαυτού μου και των άλλων και να διαμορφώνω τη συμπεριφορά μου έτσι ώστε να μην τα καταπατώ. Όλοι στην οικογένεια έχουν την υποχρέωση να σέβονται τα πράγματα των άλλων...
Eυγένεια: Σύμφωνα με τον Βία, «είναι δύσκολο κανείς με ευγένεια να αλλάξει τη ζωή του προς το χειρότερο», ενώ ο Αντισθένης ο Αθηναίος έλεγε ότι «Ευγένεια και αρετή είναι έννοιες ταυτόσημες». Οι κανόνες της ευγένειας είναι σημαντικοί για τη ζωή μας. Κάνουν την καθημερινή μας ζωή αξιοπρεπή και πολιτισμένη...
Ευγνωμοσύνη: Είναι σημαντικό να μάθουμε στα παιδιά μας να εκτιμούν αυτά που έχουν και να μην τα θεωρούν δεδομένα. Κάθε μέρα εισπράττουμε αμέτρητες ευλογίες, μόνο που δεν το αντιλαμβανόμαστε. Π.χ. το οξυγόνο, το φως του ήλιου, η υγεία, η αρτιμέλειά μας, η φύση που μας τρέφει, το ότι υπάρχουν άνθρωποι που μας αγαπούν, ότι...
Συνεργασία-Ομαδικότητα: Είναι η ικανότητα να εργαζόμαστε μαζί με άλλους σε ομάδες, σε ένα κλίμα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, σεβασμού, ανεκτικότητας και προτεραιότητας στο κοινό όφελος παρά στο ατομικό συμφέρον. Η συνεργασία διδάσκει πώς μπορούμε να μάθουμε να είμαστε μαζί με τους άλλους κι όχι μπροστά από τους...
Πρωτοβουλίες-Δημιουργικότητα-Στόχοι
«Ευτυχισμένος είναι αυτός που έχει σώμα υγιές, εφευρητικό μυαλό και έμφυτη ικανότητα να δεχτεί τη μόρφωση».
Θαλής ο Μιλήσιος
Είναι σημαντικό οι γονείς να δείχνουν στα παιδιά στο πώς μπορεί ένας άνθρωπος να γίνει ευτυχισμένος όταν είναι δημιουργικός. Είναι σημαντικό στη ζωή μας να δοκιμάζουμε, να κάνουμε κάτι...
Τάξη -Αυτοδιαχείριση-αυτοοργάνωση-Διαχείριση χρόνου
Τάξη είναι η τοποθέτηση των πραγμάτων στον χώρο και τον χρόνο που τους αντιστοιχεί, σύμφωνα με κάποιους καθορισμένους κανόνες. Η τάξη βάζει τα πράγματα στις θέσεις τους την κατάλληλη στιγμή. Άλλα παιδιά γεννιούνται με το χάρισμα της τάξης ενώ άλλα...
Υπευθυνότητα-Δέσμευση
Υπευθυνότητα είναι η ικανότητα ανταπόκρισης στο καθήκον μας με τρόπο που να μπορούμε να αιτιολογούμε τις πράξεις μας. Υπό την έννοια αυτή, συνδέουμε την έννοια της υπευθυνότητας με την πραγματοποίηση αυτού που έχουμε δεσμευτεί να κάνουμε, μια υπόσχεση που δώσαμε ή να είμαστε συνεπείς με τον λόγο που δώσαμε.
Η δέσμευση για την ανάληψη μιας πράξης πρέπει να γίνεται ελεύθερα. Δεν μπορούμε να ζητήσουμε...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ
Επαγγελματικός προσανατολισμός είναι η επιστημονική καθοδήγηση του ατόμου για τη σωστή επιλογή του επαγγέλματός του ανάλογα με τον χαρακτήρα του, τα ενδιαφέροντά του, τις κλίσεις του αλλά και την αγορά εργασίας. Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο του επαγγελματικού προσανατολισμού θα πρέπει να τίθεται και η έγκαιρη ανάπτυξη και στήριξη εκείνων των δεξιοτήτων αυτοδιαχείρισης που θα βοηθήσουν τον έφηβο να τραπεί σ’ έναν ενήλικα με αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, ικανό να λαμβάνει καίριες αποφάσεις για τη ζωή του.
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός...
6.1 Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή επαγγέλματος
Διάφοροι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν τον νέο στην επιλογή του μελλοντικού επαγγέλματός του. Από αυτούς, οι σημαντικότεροι είναι οι παρακάτω:
α. Προσωπικοί. Σε προσωπικό επίπεδο, ο νέος προσανατολίζεται προς ορισμένες επαγγελματικές επιλογές ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις επιθυμίες του καθώς και τις δεξιότητές του. Συχνά λαμβάνει υπόψη του τις γενικότερες επιδόσεις του στο σχολείο και σε συγκεκριμένα...
6.2. Τρόποι επιλογής σταδιοδρομίας
Παρακάτω παρουσιάζουμε κάποιους από τους τρόπους για μια ασφαλή επιλογή ως εξής:
α. Επαγγελματική βοήθεια από συμβούλους επαγγελματικού προσανατολισμού
Για να βοηθηθούν οι νέοι στη λήψη σωστών και αβίαστων αποφάσεων, υπάρχουν ολοκληρωμένα προγράμματα (τεστ) Επαγγελματικού Προσανατολισμού, τα οποία έχουν σκοπό να διερευνήσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του κάθε νέου, να εντοπίσουν...
β. Τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού στο διαδίκτυο
Πρόκειται για ολοκληρωμένα τεστ προσωπικότητας, δεξιοτήτων και κλίσεων που απευθύνονται σε νέους και όχι μόνο.
Και άλλοι 6 τρόποι...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. ΛΥΚΕΙΟ
«Η παιδεία κοσμεί τον πλούτο των πλουσίων και καλύπτει την πενία των φτωχών»
Αριστοτέλης
Μετάβαση από το Γυμνάσιο στο Λύκειο
7.1. Μεταβολές που παρατηρούνται στους έφηβους μαθητές κατά τη μετάβαση από το Γυμνάσιο στο Λύκειο
Είναι γεγονός ότι η μετάβαση από τη μία βαθμίδα εκπαίδευσης στην άλλη αποτελεί σημαντική αλλαγή στη ζωή του έφηβου, η οποία παράλληλα επηρεάζει και την υπόλοιπη οικογένεια. Η προετοιμασία για το πέρασμα από το Γυμνάσιο στο Λύκειο αποτελεί κατά βάση υποχρέωση του σχολείου και του οικογενειακού περιβάλλοντος, εφόσον όλοι εμπλέκονται σε αυτήν τη διαδικασία, αναλαμβάνοντας όμως διαφορετικούς...
7.2. Επιλογή τύπου Λυκείου, ΓΕ.Λ. ή ΕΠΑ.Λ.
Η πρώτη χειροπιαστή πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει ο έφηβος μετά την ολοκλήρωση της Γ΄ Γυμνασίου είναι η απόφαση για τον τύπο του Λυκείου, που θα παρακολουθήσει στη συνέχεια. Η απόφαση αυτή έχει να κάνει με δύο επιλογές, το Γενικό Λύκειο και το Επαγγελματικό Λύκειο. Ο γονιός θα πρέπει να φροντίσει, αφενός ο έφηβος να έχει στη διάθεσή του κάθε δυνατή πληροφορία, που αφορά στους διαφορετικούς τύπους Λυκείου...
7.3. Εξελικτικά οι μεταβολές από την Α΄ στην Β΄ Λυκείου και στην Γ΄ Λυκείου
α. Από την Α΄ στη Β΄ Λυκείου
Ο μαθητής στην Α΄ Λυκείου βιώνει έντονα τα συναισθήματα της προσαρμογής στο νέο σχολείο του, θεωρεί ότι μια σειρά καινούριων αλλαγών περιμένουν για να ταράξουν τα νερά. Αισθάνεται ανασφάλεια για όσα πρόκειται να συμβούν, ακόμη και σχετικά ασήμαντες αλλαγές του προκαλούν πανικό και τον προβληματίζουν. Τον απασχολεί ο τρόπος με...
7.4. Η βαθμολογία και η αξιολόγηση στο Λύκειο
~Πως αντιλαμβάνονται την αξιολόγηση οι μαθητές
Σύμφωνα με σημαντικές παιδαγωγικές μελέτες, η σχολική σταδιοδρομία ενός παιδιού ξεκινά στις μέρες μας πολύ νωρίς, μόλις από τα έξι του χρόνια. Στα χρόνια που θα ακολουθήσουν με συνεχείς μεταβάσεις από τη μια στην άλλη βαθμίδα εκπαίδευσης, ο μαθητής θα αναπτυχθεί, θα ολοκληρώσει την προσωπικότητά του, θα ωριμάσει συναισθηματικά,...
7.5. Σχέσεις καθηγητών και μαθητών
~ Πώς διευκολύνονται και πώς δυσκολεύουν οι σχέσεις μεταξύ τους;
Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο εκπαιδευτικός στο Λύκειο είναι οι σχέσεις του με τους μαθητές του. Συχνά σε συζητήσεις με ενήλικες διαπιστώνει κανείς ότι θυμούνται, ακόμη και μετά από πολλά χρόνια, καθηγητές, που δεν είχαν τη στάση που έπρεπε...
7.6. Σχέσεις γονέων και μαθητών
~ Ποια είναι η πιο ενδεδειγμένη στάση των γονέων απέναντι στους έφηβους μαθητές;
Οι γονείς αναμφισβήτητα αισθάνονται αγάπη, τρυφερότητα και ενδιαφέρον για το παιδί τους. Η ευθύνη, η αβεβαιότητα, η έλλειψη αδιαμφισβήτητων κανόνων για το σωστό και το λάθος στην ανατροφή των παιδιών μας, μετατρέπουν την καθημερινότητά μας σε ισορροπία πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί. Εκτός όλων αυτών το ότι είμαστε γονείς...
7.7. Συμβουλές για βοήθεια στην πράξη
α. Βοηθώ στην οργάνωση της μελέτης
Η οργάνωση της μελέτης αφορά τον χώρο, τον χρόνο και τέλος τον τρόπο που ο έφηβος θα χρειαστεί ώστε να ασχοληθεί με τα μαθήματά του αποδοτικά και αποτελεσματικά. Αυτό που θα καθορίσει τα παραπάνω είναι η προσωπικότητα και οι ιδιαιτερότητες κάθε έφηβου. Η βοήθεια που μπορεί να προσφέρει ο γονιός, εφόσον είναι εκείνος που γνωρίζει το παιδί του, είναι από τη μια να εξασφαλίσει ό,τι εκείνο επιθυμεί...
β. Διατηρώ την υψηλή επιστασία
Υπάρχουν γονείς που δεν εμπιστεύονται το παιδί τους και διαρκώς ανησυχούν για όλα (τις σχολικές του επιδόσεις, τις εξωσχολικές του δραστηριότητες, τις παρέες του) και λειτουργούν υπερπροστατευτικά. Στον αντίποδα υπάρχουν γονείς, που θεωρούν...
Και άλλοι 14 τρόποι βοήθειας σην πράξη...
7.8. Σχέσεις Γονέων και Καθηγητών
α. Γενικά
Σημαντικές έρευνες έχουν δείξει τη σημασία που έχει η συμμετοχή των γονέων στα σχολικά επιτεύγματα των παιδιών τους. Επίσης, έχει διαπιστωθεί η θετική σχέση μεταξύ αυξημένου επιπέδου γονικής συμμετοχής και μεγαλύτερης σχολικής επιτυχίας των παιδιών. Η συμμετοχή...
Γ΄ Λυκείου, η τελική φάση
α. Πως αντιμετωπίζουν οι μαθητές την «τελική φάση» στην Γ΄ Λυκείου
Ολόκληρη η ελληνική οικογένεια, περισσότερο από κάθε άλλη ευρωπαϊκή, επενδύει σε χρόνο και σε χρήμα στην επιτυχία των παιδιών της στις πανελλαδικές εξετάσεις. Εκφράσεις όπως «παγκοσμιοποίηση της αγοράς», «Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας», «κρίση στην οικονομία», γεμίζουν περισσότερο από ποτέ με άγχος την οικογένεια του υποψήφιου. Οι γονείς...
β. Ο ενδεδειγμένος τρόπος ενίσχυσης της προσπάθειας των τελειόφοιτων
Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για τις Πανελλαδικές εξετάσεις, πρωταγωνιστές είναι οι ίδιοι οι μαθητές, ωστόσο, ο ρόλος των γονέων είναι σημαντικός και συχνά εξίσου καθοριστικός. Το έργο τους είναι εξαιρετικά δύσκολο, δεδομένου ότι η πορεία προς...
γ. Περιπτώσεις παιδιών που έχουν μια καλή εκπαιδευτική πορεία και προσπαθούν
Ο συνειδητοποιημένος μαθητής στην Γ΄ Λυκείου έχει κάνει τις επιλογές του, έχει θέσει τους στόχους του, αλλά θα πρέπει να συνεχίσει ακούραστα την προσπάθειά του, για ένα ακόμη χρόνο. Θα νόμιζε κάνεις ότι οι γονείς έχουν επιτελέσει το έργο τους και η τελευταία...
δ. Περιπτώσεις παιδιών που δεν έχουν την αναμενόμενη πορεία αλλά προσπαθούν
Σε πολλές περιπτώσεις ο μαθητής ενώ καταβάλλει προσπάθεια, το αποτέλεσμα δεν είναι το επιθυμητό. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για πολλούς διαφορετικούς λόγους όπως:
Να μην προσπαθεί με τον σωστό τρόπο. Να έχει βασικά κενά από προηγούμενες τάξεις, που δεν του επιτρέπουν να παρακολουθήσει...
ε. Περιπτώσεις παιδιών που δεν προσπαθούν
Όταν τα παιδιά δεν προσπαθούν, η θέση των γονέων είναι εξαιρετικά δύσκολη γιατί νοιώθουν ότι οι ίδιοι έχουν αποτύχει στον ρόλο τους. Καθώς το παιδί τους έχει φτάσει στην τελευταία βαθμίδα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αισθάνονται ανήμποροι να βοηθήσουν. Η αλήθεια...
7.10. Διαχείριση του άγχους των εξετάσεων
α. Γενικά
"Άγχω" στα Αρχαία Ελληνικά σημαίνει σφίγγω-πνίγω. Οι έφηβοι σε αυτή την περίοδο της ζωής τους νοιώθουν να «πνίγονται» από την πραγματικότητα των εξετάσεων και τις υποχρεώσεις που αυτή συνεπάγεται. Κατά συνέπεια κατακλύζονται από αρνητικές σκέψεις όπως, «είμαι σίγουρος ότι δεν θα τα καταφέρω», «δεν θα γράψω τους βαθμούς που χρειάζεται για να περάσω», «αν δεν περάσω στο πανεπιστήμιο έχει καταστραφεί το μέλλον μου» και συμπεριφέρονται χωρίς να το καταλαβαίνουν, με τρόπο που πιθανότατα θα τους οδηγήσει στην αποτυχία.
Οι έφηβοι μπαίνοντας...
β. Πέντε αλήθειες για το άγχος των εξετάσεων
1η. Οι μαθητές στο σύνολό τους βιώνουν το άγχος των εξετάσεων ακόμη και αν αυτό δεν είναι πάντα ευδιάκριτο.
2η. Το άγχος βιώνεται διαφορετικά από κάθε μαθητή. Έτσι πολλές φορές το άγχος μπορεί...
γ. Προτάσεις προς τους γονείς για τη διαχείριση του άγχους των παιδιών τους
Το να είστε οι ίδιοι ήρεμοι και σταθεροί εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό το κλίμα ηρεμίας στο σπίτι. Μην ξεχνάτε...
δ. Προτάσεις προς τους υποψήφιους
~ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Θέσε ρεαλιστικούς στόχους και ξεκαθάρισε ότι οι εξετάσεις είναι μία από τις συνεχείς δοκιμασίες της ζωής. Μπορεί να πρόκειται για μια δοκιμασία που σε φέρνει πιο κοντά στον στόχο σου, δεν μπορεί όμως να κρίνει την αξία που έχεις ως ξεχωριστή προσωπικότητα. Οργάνωσε...
~ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ
Θα ήταν σκόπιμο να ξεκινήσεις από τις ερωτήσεις- ασκήσεις που γνωρίζεις καλύτερα...
~ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ
Τις περισσότερες φορές και ενώ μία εξεταστική δοκιμασία έχει τελειώσει, ο υποψήφιος κατακλύζεται από αμφιβολίες...
|